วงจรชีวิตของปลวก

มีจุดเริ่มต้นที่ปลวกขยายพันธุ์ คือแมลงเม่า ในช่วงพิธีการจับคู่ขยายพันธ์ ทุกปีในช่วงเปลี่ยนฤดูกาล หลังจากที่ฝูงแมลงเม่าบินเข้าสู่แสงไฟได้สักพัก ปีกจะล้าและฉีกจึงต้องร่อนลงสู่พื้นดินและสละปีกทิ้ง แล้วตัวผู้จะเดินตามกลิ่นของตัวเมีย มุดลงสู่ซอกโพลง เมื่อผสมพันธุ์แล้วแมลงเม่าคู่นี้ก็จะเป็นพญาปลวกและนางพญาปลวก นางพญาปลวกเปรียบเสมือนเครื่องจักรออกไข่ตลอด 24 ชั่วโมง ไข่ปลวกจะได้รับการดูแลอย่างดีและจะเจริญเติบโตขึ้นเป็นปลวกตัวอ่อน ปลวกตัวอ่อนในรุ่นต้นๆ จะเจริญเป็นปลวกงานทั้งหมด เพื่อหาอาหารมาเลี้ยงนางพญาปลวก จนเมื่อปลวกรังนั้นเจริญขึ้นสมบูรณ์แล้ว จึงมีการแบ่งเป็นปลวกวรรณะอื่นๆต่อไป คือ

ปลวกงาน (Worker) - ทำหน้าที่หาอาหารมาป้อนเลี้ยงสมาชิกวรรณะอื่นๆทั้งหมด อีกทั้งยังต้องทำงานทุกอย่างในรังเช่น การสร้าง การต่อเติม และการขยายรัง

ปลวกทหาร (Soldier) – ทำหน้าที่คุ้มครองสู้กับศัตรูผู้บุกรุกเช่น จากมดพันธุ์อื่นๆ

ปลวกสำรองสืบพันธุ์ (Alate Nymph) – เป็นส่วนสำรองหากมีความผิดปกติเกิดขึ้นกับนางพญาปลวก หรือพญาปลวก ปลวกสำรองก็จะถูกพัฒนาให้เจริญขึ้นทำหน้าที่แทนได้อย่างต่อเนื่องสืบไป ปลวกจะรอให้ถึงเวลา อุณหภูมิ ความชึ้นที่เหมาะสม ก็จะบินพรูออกจากรังเป็นแมลงเม่าทำหน้าที่บินออกไปสร้างรังใหม่ เพื่อเริ่มวงจรชีวิตของรังปลวกใหม่อีกรุ่นหนึ่ง

ราชาและนางพญาปลวก (King & Queen) – ทำหน้าที่ขยายพันธุ์ วางไข่ในรัง

 

แมลงเม่า มีจุดสังเกตุคือปลวกมีปีกยาวมากกว่าสองเท่าของลำตัว ปลวกมีหนวดตรงต่างกับมดซึ่งมีหนวดหักข้อศอก ปลวกไม่มีเอวเอวกลมต่างกับมดซึ่งมีเอวคอด อีกรูปหนึ่งคือปลวกตัวผู้และตัวเมียในช่วงต้นๆ สังเกตุได้จากท้องของตัวเมียกำลังเริ่มขยายแต่ยังไม่เต็มที่ เมื่อขยายเต็มที่แล้วส่วนท้องของนางพญาปลวกจะใหญ่มากจนเคลื่อนไหวไม่ได้